Een woning gelegen aan de Van Bleiswijkhof in Rijen is vandaag voor de duur van twee maanden gesloten vanwege een overtreding van de Opiumwet. Dat heeft burgemeester Jan Boelhouwer besloten.
Wederom gaat een burgemeester op de stoel zitten van de rechter met een dergelijk besluit.
Het argument is wederom slapjes:
Op 12 oktober 2018 trof de politie er een hennepkwekerij met 270 hennepplanten aan.
Het is verboden om dit pand te betreden van 13 november 2018 tot 13 januari 2019. Met deze tijdelijke sluiting wil de gemeente Gilze en Rijen een eind maken aan drugsoverlast vanuit deze locatie. De gemeente heeft omwonenden per brief geïnformeerd over deze maatregel.
Bevoegdheid burgemeester
De bevoegdheid om panden te sluiten wordt door een burgemeester zoals Boelhouwer opgerekt en veel rechters gaan daarin gelukkig mee. Burgemeesters sluiten elk jaar honderden coffeeshops, woningen en andere panden vanwege drugshandel en hennepteelt (er wordt dan wietteelt bedoeld, maar dat terzijde). Dat gebeurt op grond van artikel 13b Opiumwet, de Wet Damocles. Dit artikel maakt het mogelijk om bestuursdwang toe te passen als harddrugs of softdrugs worden verkocht, afgeleverd of verstrekt. In de praktijk betekent dit veelal dat bedrijven hun deuren moeten sluiten en bewoners hun woning verliezen.
De burgemeesters voorkomen met deze sluitingsbevoegdheid een lastige en langslepende strafrechtelijke procedure. En in Brabant wordt er veelvuldig gebruik gemaakt van deze opmerkelijke bevoegdheid. En daarin zoeken de burgemeesters niet alleen de grenzen van hun bevoegdheid, maar ze rekken het ook op.
Wet Damocles
De Wet Damocles is namelijk in het leven geroepen voor de aanpak van illegale verkooppunten die niet onder het coffeeshopbeleid vallen. Tegenwoordig worden woningen en bedrijfspanden al gesloten als er een handelshoeveelheid drugs wordt aangetroffen. Van een handelshoeveelheid wordt gesproken als meer drugs worden gevonden dan een gebruikershoeveelheid: maximaal 0,5 gram harddrugs, 5 gram softdrugs en 5 wietplanten.
Ultimum remedium
De regering achtte tijdens de parlementaire behandeling van de wet het enkel aantreffen van een handelshoeveelheid verdovende middelen nog onvoldoende om over te gaan tot sluiting. De regering zei sluiting van een woning te zien als ultimum remedium, echt een uiterste middel. Er zou alleen mogen worden overgegaan tot directe sluiting indien sprake is van een ‘ernstig geval’. Maar daar hebben de burgemeesters in de zinloze strijd tegen drugs volledig lak aan en is het sluiten van woningen zonder voorafgaande waarschuwing van uitzondering verworden tot regel.
Een argument tegen deze zero tolerance-houding is dat sluiting van de woning niet alleen de overtreder treft, maar alle bewoners, inclusief minderjarige kinderen. Bovendien betekent het sluiten van een huurwoning in verreweg de meeste gevallen dat de huurovereenkomst wordt ontbonden. Huurders moeten veelal hun woning definitief verlaten. Daarnaast treft de sluiting ook de verhuurder.
Tegenstanders
De tegenstanders van deze belachelijke maatregel putten enige hoop toen de Raad van State – de hoogste rechter in ons land – in oktober 2016 stelde dat burgemeesters hun sluitingsbesluit niet langer kunnen motiveren door enkel te verwijzen naar de gemeentelijke beleidsregels. Burgemeesters moeten ingaan op de concrete omstandigheden van het geval. Zo komt het regelmatig voor dat bewoners die hun woning definitief kwijtraken, op een ‘zwarte lijst’ komen te staan en geen vervangende woonruimte kunnen vinden. Deze mensen moeten dan noodgedwongen intrekken bij familie of erger.
Vrijbrief van overheid
Toch lijkt het de hypocriete overheid niets te schelen en tolereren ze het optreden van burgemeesters. Het lijkt bijna of burgemeesters en rechters het één van de meest ernstige vergrijpen vinden als mensen zich inlaten met drugs. Dit uitgangspunt staat haaks op de huidige legaliseringsdiscussie en experimenten met legale wietteelt.
In het geval van de gemeente Gilze-Rijen ligt het nog iets pikanter omdat in de aangrenzende gemeente Tilburg een burgemeester afspraken heeft met medicinale wietgebruikers om kleinschalige thuisteelt te gedogen.
Patiënten
Zou de heer Boelhouwer er wel eens bij stil staan dat er patiënten zijn in Nederland die afhankelijk zijn van het gebruik van cannabis, maar die om uiteenlopende redenen geen coffeeshop wiet willen of kunnen gebruiken? Een ernstige inbreuk op het recht op zelfbeschikking zou je denken. Bovendien blijkt in de praktijk dat de hele jacht op de plant alleen maar honderden miljoenen kost en dat er niet één jointje minder wordt gerookt, de prijzen van wiet hetzelfde blijven en de coffeeshops gewoon bevoorraad worden. Dus wat heeft de strijd dan nog voor zin? Kan iemand dat uitleggen?