De dagen van willens en wetens schadelijke designerdrugs verkopen zijn geteld. De Eerste Kamer heeft ingestemd met een alomvattend verbod op nieuwe psychoactieve stoffen (NPS), waarmee de verkoop van deze rotzooi eindelijk aan banden wordt gelegd. Hiermee wordt niet alleen een einde gemaakt aan de handel in deze gevaarlijke stoffen, maar wordt ook de volksgezondheid beter beschermd. Het verbod treedt in werking op 1 juli 2025.
Webshops en producenten buitenspel
Jarenlang hebben malafide webshops en producenten misbruik gemaakt van mazen in de wet door telkens nieuwe varianten van psychoactieve stoffen op de markt te brengen. Deze middelen, die onder de verzamelnaam designerdrugs vallen, bleven legaal zolang hun exacte chemische samenstelling niet expliciet onder de Opiumwet viel. Door slechts enkele atomen te veranderen, konden ze een nieuwe stof creëren die dezelfde effecten had, maar technisch gezien niet verboden was. Dit kat-en-muisspel is nu voorbij.
Het nieuwe verbod pakt complete stofgroepen in één keer aan door ze onder lijst IA van de Opiumwet te plaatsen. Hierdoor zijn synthetische cannabinoïden, fentanylen en fenetylamines (waaronder cathinonen) voortaan per definitie verboden, ongeacht kleine chemische variaties. Webshops die deze middelen zonder enige scrupules bleven aanbieden, kunnen hun deuren sluiten. De tijd van ontwijkende constructies en misleidende verkooppraktijken is eindelijk voorbij.
Politie en justitie opgelucht
De politie is tevreden met deze nieuwe wet. ‘Het was een eindeloze strijd tegen nieuwe varianten,’ zegt Willem Woelders, portefeuillehouder drugs bij de politie. ‘Elke keer als we een stof verboden kregen, dook er razendsnel een nieuwe variant op die net buiten de wet viel. Dit nieuwe verbod stopt dat voorgoed.’
Ook materiedeskundige Peter Jansen is blij met de wijziging: ‘Gebruikers hadden vaak geen idee wat ze namen. Het ene moment was een middel legaal, het volgende moment verboden. Maar de gevaren bleven hetzelfde: vergiftigingen, overdoses en onvoorspelbare effecten. Met dit verbod wordt de volksgezondheid beter beschermd.’
Een stap vooruit voor volksgezondheid en veiligheid
Naast de directe risico’s voor gebruikers, zorgde de productie van deze stoffen voor een forse toename van illegale laboratoria. Dit ging gepaard met gevaarlijke situaties zoals explosies, branden en crimineel geweld. De handel in designerdrugs was bovendien een lucratieve business voor georganiseerde misdaad. Door deze markt effectief droog te leggen, wordt een belangrijke inkomstenbron voor criminelen afgesneden.
Daarnaast wordt ook de rechtsstaat beter beschermd. ‘De productie en distributie van NPS waren volledig ongereguleerd, waardoor criminelen vrij spel hadden. Dat leidde tot bedreigingen, geweld en instabiele situaties in wijken waar illegale drugslabs opdoken,’ aldus Woelders.
Nederland sluit aan bij internationale aanpak
Nederland liep achter op andere landen als het ging om wetgeving tegen designerdrugs. Hierdoor was ons land een toevluchtsoord voor producenten en handelaren van NPS, die hun waren eenvoudig binnen Europa konden verspreiden. Dit leidde tot frustratie bij buitenlandse partners en een groeiende reputatie als distributiehub voor deze gevaarlijke stoffen. Met het nieuwe verbod trekt Nederland de wetgeving gelijk met andere Europese landen en wordt de samenwerking tegen drugshandel versterkt.
Het is klaar met de online verkoop van deze troep
Met dit verbod komt er eindelijk een einde aan de webshops die zonder enige morele bezwaren gevaarlijke designerdrugs verkochten. Terwijl ze zich verscholen achter juridische achterdeurtjes, speelden ze met de gezondheid van gebruikers die vaak niet wisten wat ze binnenkregen. Dat is nu voorbij. Vanaf 1 juli 2025 wordt niet alleen de productie en distributie van deze middelen verboden, maar zal ook het verkopen ervan online verleden tijd zijn.
Voor iedereen die de volksgezondheid belangrijk vindt, is dit een overwinning. Voor de criminelen en gewetenloze verkopers die tot nu toe profiteerden van een maas in de wet, is dit het definitieve einde van hun verdienmodel. Tijd om op te ruimen.