Zo, het woord drugslab en ondermijnen in één zin, dat doet het goed richting de burgers. Want de angst over beiden moet er immers ingepompt worden ten behoeve van de instandhouding van de vele banen die er mee gemoeid zijn. En de hypotheken moeten ook betaald worden, net zoals het schoolgeld van de kinderen, dus die banen moeten blijven. Ze dragen niets bij aan de roemloze strijd tegen drugs, maar dat boeit niet.
Meer ongelukken met drugslabs
Branden, explosies en zelfs drie doden. Het aantal ongelukken met drugslabs is het afgelopen jaar verdubbeld ten opzichte van 2021. Zorgelijk, vindt Willem Woelders, landelijk portefeuillehouder drugs. ‘Niet alleen de veiligheid van de criminelen zelf, maar ook van omwonenden is in het geding.’
Een oververhitte ketel knalde op 27 september door een dak in Beesd. Het is slechts één van de veertien incidenten met drugslabs die de politie afgelopen jaar registreerde. Het gaat om plaatsen als Baarle-Nassau, Drachtstercompagnie en Oude Pekela, maar ook grote steden als Alkmaar, Den Haag en Rotterdam.
Doden
‘Drie keer brand, vier keer een explosie en twee keer een situatie met chemische stoom of damp’, somt Woelders op. In het Friese Haule viel na een chemische ontploffing een dode en een zwaargewonde. Bij drugslabs in Kiel-Windeweer (Groningen) en Zaandam vonden agenten een dode. Veertien ernstige incidenten tegenover zes in 2021, waaronder één dode. Ernstig, vindt de portefeuillehouder drugs. ‘Los van de strafbare feiten: het gevaar voor de omgeving is fors.’
Cryptotelefoondiensten
De oorzaak hierachter ligt volgens Woelders in de onderzoeken naar ontcijferde cryptotelefoondiensten als EncroChat, Sky en ANOM. ‘Afgelopen jaar hebben we veel invallen gedaan. Niet alleen bij de productielocaties, maar ook bij de mensen in de organisaties erachter. Leiders zijn opgepakt, maar ook de mensen die dit soort labs runnen.’
Sleutelfiguren
Ketelbouwers en zogeheten koks zijn onmisbare sleutelfiguren in de drugslabs. Zij hebben kennis van de chemische processen en de benodigde ervaring waarmee synthetische drugs kunnen worden gefabriceerd. Ook zij zijn opgepakt. ‘Ons vermoeden is dat in hun plaats onervaren mensen zijn gekomen. Daardoor zien we nu meer incidenten, zoals branden en explosies. Met alle gevolgen voor de omgeving.’
Steeds nieuwe plannen
Keer op keer weten de korpschefs, ministers en staatssecretarissen he volk te overtuigen van een ‘hardere aanpak’, ‘uitroeien vanaf de wortel’, of ‘beginnen met goed voorlichten van de jeugd’. Het helpt geen ruk, de criminaliteit rondom drugs verhardt jaar op jaar, het aantal kilo’s dat het land binnenkomt groeit met het jaar, de kwaliteit van de cocaïne wordt alsmaar beter, de prijs op straat is stabieler dan het haar van Prinses Beatrix en het aantal banen rondom ze zinloze oorlog groeit met de week. Nog even en dan zijn de kosten van de strijd tegen drugs net zo hoog als de kosten voor de zorg in Nederland.