Met de Wet Damocles hebben burgemeesters een wapen in handen dat eigenlijk recht tegen onze democratie indruist. De wet moet een burgemeester de mogelijkheid bieden om een pand waarin drugs verhandeld of geproduceerd werd, voor een bepaalde tijd te sluiten om de veroorzaakte overlast weg te nemen. Maar dat laatste is meestal niet de reden. De wet wordt als een soort straf toegepast nog voor een rechter bepaalt of er strafbare zaken gaande waren. En zo zit onze rechtstaat toch niet in elkaar dachten wij. Wel dus. en het wordt nog enger.
Sluiten
De burgemeesters hebben met een nieuwe wet de bevoegdheid om voortaan nog sneller drugspanden te sluiten. De Eerste Kamer stemde eerder vorig jaar in met een wetswijziging die het mogelijk maakt om woningen ook op slot te doen als er chemicaliën of apparatuur is gevonden waarmee drugs gemaakt kan worden.
Wet Damocles
Dus naast het wapen dat de wet Damocles heet, hebben de burgervaders nu nog een ander wapen in handen dat het er allemaal niet leuker op maakt voor de burgers. Met name vanuit Brabant is een stevige lobby gevoerd voor het uitbreiden van de wet. In de strijd tegen de drugsindustrie wordt het sluiten van woningen op grond van het bestuursrecht gezien als een belangrijk instrument.
Vooral in Brabant
In vergelijking met andere provincies gaan Brabantse burgemeesters veel vaker over tot het sluiten van drugspanden. Vooral inwoners van Tilburg en Oss zijn vaker de klos.
In zowel de Eerste- als in de Tweede Kamer waren GroenLinks en de Partij voor de Dieren de enige partijen die tegenstemden. SP-senator Anneke Wezel tekende wel aan dat haar partij zich zorgen maakt over de ontwikkeling dat burgemeesters ‘steeds meer in de rol van crimefighter worden geduwd’.
Groenlinks stemde tegen
Voor GroenLinks is dat ook de belangrijkste reden om tegen de wetswijziging te stemmen, zo verklaarde Eerste Kamerlid Tineke Strik. ,,In de strijd tegen de drugscriminaliteit verkiezen wij het strafrecht boven het bestuursrecht. We zijn bang dat de bestuursdwang een buitenproportionele rol gaat krijgen.”
Ook de Groningse hoogleraar Vols waarschuwde daar onlangs voor. Dat deed hij in een uitzending van radioprogramma Argos en later ook tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer.
Bestuurlijke maatregel
De bestuurlijke maatregel is ooit bedoeld voor panden van waaruit werd gedeald, of voor horecazaken waar drugs werd verkocht. Met de sluiting werd dan bewerkstelligd dat de overlast van de kopers verdween en na de sluitingsperiode hadden de kopers dan wel weer een ander adresje gevonden waar de kermis weer van vooraf aan begon. Nu wordt de maatregel misbruikt om de kleine wietkwekertjes dwars te zitten en ze dakloos te maken. En wat helpt het? Is er een tiende gram wiet minder op de markt.
Impasse tussen kwekers en burgemeesters
Er blijft een impasse bestaan, want dezelfde burgemeesters die panden sluiten waar wiet in wordt gekweekt, moeten vaak in hun eigen gemeente ook toestaan dat de verkoop van diezelfde wiet wordt gedoogd. En zolang er vraag is naar cannabis in de coffeeshops, zal deze toch ergens geteeld moeten worden om deze shops te bevoorraden.
En door de sluiting van panden zullen wietkwekers nog meer risico moeten nemen omdat de coffeeshops nu eenmaal bevoorraad moeten worden. Diezelfde risico’s zullen ontaarden in meer criminaliteit, maar dat nemen de burgemeesters dan kennelijk op de koop toe.
Kansloos
We blijven er op hameren en hopen dat ook burgemeesters dit lezen. Wat ze doen is volkomen kansloos namelijk. Echt iedereen en zelfs de politie zelf weet het inmiddels wel: de oorlog tegen drugs is een oorlog die justitie nooit gaat of kan winnen. Sterker nog, ze wakkeren criminaliteit aan door een oorlog te voeren. Hoe harder justitie jaagt, des te interessanter wordt het voor criminelen om drugs te produceren. En sinds het begin van de oorlog tegen drugs is er geen pilletje duurder geworden, is de kwaliteit niet veranderd en is de criminaliteit rondom drugs alleen maar gestegen. Het aantal opgerolde wietkwekerijen blijft stabiel, er wordt geen jointje minder gerookt, geen pilletje minder geproduceerd en geen grammetje minder gesnoven.
En we verzinnen dit niet zelf hoor, ook de politie denkt er zo over zoals we kunnen lezen in deze uitgebreide analyse van de politie zelf.